در اینجا با خواص و فواید، مصلحها، هشدارها و موارد احتیاط برخی میوههای فصلی در تابستان بهطور کامل آشنا خواهیدشد که با رعایت درست مصرف آنها، به راحتی از مواجهشدن با بیماریهای تابستان پیشگیری خواهیدکرد.
نام آلبالو در کتب مفردهشناسی، قراصیای ترش است. آلبالو هم جزو میوههایی است که اگر ترش و نیمرس باشد، طبیعت آن سردوخشک است و اگر شیرین و رسیده شود، رو به گرمی و تری معتدل میرود و برای بیشتر افراد با انواع مزاجها، بهشرط رعایت تعادل در مصرف، سودمند است.
- بهتر است سردمزاجان، بهویژه دارندگان مزاج سردوخشک، در مصرف آلبالو بهویژه ترش آن، احتیاط بیشتری بهخرجدهند.
- خوردن آب آلبالو، بهویژه آلبالوی ترش، جزو موارد ممنوع برای بانوان بارداری است که در اوایل بارداری، دچار خونریزی و لکهبینی هستند.
- بیماران کلیوی و افرادی که باید رژیم کمپتاسیم داشتهباشند، حتماً در مصرف آلبالو احتیاطکنند.
- کسانی که ضعف گوارش، سوزش معده و ریفلاکس دارند هم باید از مصرف زیاد آلبالوی ترش بپرهیزند.
- نگهداری آلبالو و گیلاس در فریزر چندان درست نیست ولی مربّا و ترشی آنها خوب است.
- کرمهای درون آلبالو و گیلاس مواد سمی تولیدنمیکنند و این میوهها را میتوان بهراحتی مصرفکرد.
مصلح و بهبوددهنده خواص و مزاج آلبالو، عسل است.
هندوانه طبیعت سردوتر دارد و مانند خربزه، باید بین دو وعده غذایی خوردهشود که معده نه چندان پر باشد و نه خیلی خالی. هندوانه بومی ایران، «محبوبی» است که گرد و سبز پررنگ است و ماندگارتر است. دو نوع هندوانه گرد خطخطی و سبز بیضوی، آمریکایی هستند و هندوانه آناناسی، بومی آفریقاست.
- زیادهروی در خوردن هندوانه، سبب ازدیاد سردی در بدن یا معده، ضعف گوارش، ضعف نیروی جنسی، درد مفاصل و... میشود.
در سردمزاجان، گلقند و عسل و در گرممزاجان، سکنجبین
در مطالعهای در ایران، ۶۰۰نوع انگور شناختهشده که تفاوت رنگ آنها بهخاطر مواد آنتوسیانینی متمرکز در پوست است که گاه به گوشت نیز نفوذکرده و رنگ آن را تغییرمیدهد.
طبیعت انگور رسیده، گرموتر است و هرچه شیرینتر باشد، گرمی آن بیشتر میشود. بهترین انگور، انگور رسیده، نازکپوست و شیرین، با هستههای کوچک است.
- انگور را تازه نخورید چون انگور تازه، در حالت فتوسنتز و سیکل کربس قراردارد و تولید co2 در آن ادامه دارد و باید پساز گذشت یکروز از زمان چیدن، خوردهشود.
- ساختار ترکیبات میوه انگور، در محیط آب تغییرمیکند و مصرف آب، پساز انگور بسیارمضر است.
- انگور برای مبتلایان به سرماخوردگی و ترشحات پشتحلقی و همچنین افرادی که مشکلات گوارشی چون نفخ و صدای شکم، ریفلاکس و سنگینی معده دارند، زیانآور است.
- زیادهروی در خوردن انگور، میتواند موجب تضعیف مغز استخوان و بههمخوردن سیستم خونسازی شود.
در سردمزاجان، زیره و رازیانه و در گرممزاجان، سکنجبین و غذاهای ترش
خیار، میوهای از خانواده کدوئیان و دارای طبیعت سردوتر است و با حدود ۹۵٪ آب و ۵٪ املاح، از خوردنیهای مناسب فصول گرم سال، بهویژه تابستان است. خیار خوب، نوع بوتهای است؛ خیار درختی از میوههایی است که سمّ را بهخوبی در خود نگهمیدارد و باید حتما پوستگرفتهشود. از نظر قدما، هرچه خیار بزرگتر و دانهدارتر باشد، اثر درمانی بهتری پیدامیکند (خیار سالادی). بهترین قسمت خیار، مغز آن است که تخمها قرارگرفته و این تخمها حاوی اسیدهای چرب خیلیخوبی است.
- خیار، نفاخ، دیرهضم و گاهی محرک تبهای مزمن است.
انجیر تازه از میوههایی است که حکما آن را بسیار به غذای مطلق نزدیک میدانستند، بدینمفهوم که از خوردن انجیر تازه، خون خوبی با کیفیت معتدل پدیدمیآید.
- انجیر تازه و انجیر خشک، در برخی ویژگیها کاملاً مخالف هم هستند: انجیر خشک، دافع فضولات به پوست است (و ممکن است جوشهای پوستی را تشدیدکند) ولی انجیر تازه چنین نیست؛ انجیر تازه، کاهنده تشنگی است ولی انجیر خشک، عطشآور است؛ انجیر تازه زود از معده خارجمیشود ولی انجیر خشک، سنگین است.
برگ و ساق کاهو بهعنوان غذای دوایی شناختهمیشود؛ یعنی کاهو، هم غذائیت دارد و از آن، اخلاط چهارگانه بهویژه خلط خون ساختهمیشود، و هم میتواند موجب تغییرات مزاجی در مصرفکننده شود.
کاهو، با طبیعت کمی سردوتر خود، یکی از بهترین سبزیها است. کاهویی خوب است که برگ و ساقه آن نازک و سطح آن چرب باشد و تلخ نباشد.
- زیادهروی در مصرف کاهو، موجب کدورت حواس، کاهش حافظه و کندفهمی، ضعف بینایی و تولید نفخ میشود، میل جنسی را کاهشمیدهد و برای بیماریهای ریوی مضرّ است.
- کسانی که دچار افزایش سردی و تری در معده و کبد هستند، باید کاهو را با احتیاط مصرفکنند.
نعنا، کرفس و زیره
طبیعت زردآلو، سردوتر است و اگر خوب شیرین شود، گرموتر.
- مصرف دانههای تلخ زردآلو، به دلیل داشتن آمیگدالین، میتواند سبب بروز مسمومیت شود.
- زردآلو در معدههای ضعیف، بهسرعت متعفن و فاسد میشود، نفاخ است و موجب آروغ ترش و تبهای عفونی میشود.
- از میوههایی است که سم را زیاد در خود نگهمیدارد و باعث بسیاری از مشکلات گوارشی، بهویژه در کودکان و در فصل بهار میشود.
- خوردن آب پساز آن، بهویژه آب سرد، یا خوردن آن پساز غذای هضمنشده بهویژه غذای غلیظ کندهضم، بهشدت مضر است.
- ناشتا خوردن آن، بسیاربد است و اگر این کار زیاد انجامشود، موجب زخمهای گوارشی خواهدشد.
- زیادهروی در خوردن آن را سبب برص (ویتیلیگو) دانستهاند؛ چراکه زود فاسد میشود و خلط بلغمی تولیدمیکند.
زیره سبز، رازیانه، مصطکی، انیسون، نانخواه و جوارش زیره و کندر