نزدیک‌ترین شیر به شیر انسان، از نظر ترکیب، شیر الاغ است ولی حکمای طب ایرانی، ما را از مصرف آن، به‌ویژه در کودکان، پرهیزداده‌اند؛
چراکه معتقدیم آنچه می‌خوریم، بر جسم، روح و اخلاق ما مؤثر است. یکی از مهم‌ترین وجوه توصیه اکید به تغذیه نوزاد با شیر مادر در طب ایرانی نیز همین تأثیرات تغذیه بر اخلاق انسانی و صفات باطنی کودک است. پس بهتر است که در سن زیر 2 سال، هیچ محصول لبنی، به کودک داده‌نشود.
از دیدگاه تغذیه‌ای، ترکیب شیر انسان، گاو و بز، شبیه هم هستند و با شیر گوسفند، تفاوت بیشتری دارند اما ازآنجاکه نوع این ترکیبات، به تغذیه دام‌ها بستگی دارد، به آنها نمی‌پردازم.
ازآنجاکه مدت بارداری گاو، ۹ماهه و نزدیک به انسان است، نوشیدن شیر گاو و پس‌از آن، شیر بز، توصیه شده‌است.
برخلاف دیدگاه غیرعلمی و جاهلانه‌ای که شیر و همه محصولات آن را «سرد» می‌داند، شیر کامل گاو، که اجزای سه‌گانۀ آن (بخش‌های آبی، چربی و پنیری) کم‌وزیاد نشده‌باشد، در گرمی و سردی، و تری و خشکی، معتدل است. مثلاً گرفتن چربی از شیر، موجب سردی بیشتر و جوشاندن مفرط، موجب تمایل آن به سوی خشکی می‌شود. البته متأسفانه، امروزه در کارخانه‌ها همه انواع شیر با هم مخلوط می‌شوند و همچنین ارزش افزوده قابل‌توجهی از شیر خام به‌دست‌می‌آید که موجب می‌شود شیر را ارزان‌تر از بهای خرید، به مردم بفروشند و در حقیقت، مردم امولسیونی از آب شیر را می‌خورند!
نکته آخر اینکه بهتر است شیر را به‌صورت «پخته» میل‌کنید. برای این کار، میزان دلخواه از شیر را با یک‌چهارم آن، آب (و درصورت تمایل قطعه‌ای زنجبیل) به‌آرامی بپزید تا دوباره آب بخار شود و به حجم اولیه برسد. در زمان مصرف هم، آن را گرم‌کرده، با کمی نبات یا عسل میل‌کنید. شیر، تری‌بخش است و به‌ویژه شیر گرم، به رفع یبوست‌های ناشی از خشکی مزاج عمومی یا خشکی روده کمک‌می‌کند.
نوشیدن شیر زیاد، به‌ویژه در افرادی که مزاج سردوتر یا معده‌های سردوتر دارند، می‌تواند باعث علائمی شود:
یادمان باشد که مخلوط‌کردن شیر با میوه‌ها (موز، توت‌فرنگی، طالبی و...) کار درستی نیست. توصیه‌می‌کنم همراه شیر از عسل یا خرما بهره‌بگیرید یا آن را به‌صورت شیربادام و شیربرنج و شبیه آنها نوش‌جان‌کنید.
—دکتر ناصر رضایی پور
متخصص طب ایرانی