در چه شرایطی حجامت ممنوع است؟

گفتیم که حجامت، یکی از روش‌های پاک‌سازی است که به‌عنوان ابزاری مفید و مؤثر، در اختیار پزشک آگاه است تا با توسّل به آن، بیماری را دور کند و تندرستی را به بدن برگرداند.

وقتی تجویز یک داروی بسیارساده گیاهی، باید برپایه تشخیص مزاج طبیعی، بیماری فرد و سبب اصلی آن تجویزشود، چگونه می‌توان یک روش مبتنی بر ایجاد خراش و خارج‌کردن خون از بدن (که به تصریح حکما، بخشی از روح طبّی نیز با آن خارج می‌شود) را برای همه افراد و بدون ویزیت و تشخیص و تجویز پزشک توصیه‌کرد؟!

همچنین انجام حجامت و فصد ، در برخی شرایط ممنوع است مگر در موارد پزشکی خاص و با تشخیص پزشک متخصص آگاه، که باید مقدمات غذایی و دوایی حجامت، جهت آماده‌سازی مواد زائد برای دفع، موردتوجه قرارگیرد، فرد اصلاح‌مزاج شود و تاحدامکان، میزان خون‌گیری هم کم شود:

شرایط ممنوع:

1. کودکان کمتر از 2 سال و شیرخوارگان؛ حکمای ایرانی، انجام حجامت برای کودکان زیر دو سال را جایز ندانسته‌اند و آن را در دوران شیرخوارگی -مگر در ضرورت سخت- ممنوع‌کرده‌اند، زیرا کم‌بنیگی و کم‌توانی اندام‌های کودک با حجامت سازگار نیست. به رأی حکما، حجامت در کودک زیر دو سال، می‌تواند موجب ضعف پایدار و درازمدت در وی شود.
2. سالخوردگان بالای 60 سال؛ نخستین دلیل ممنوعیت حجامت در پیری، چیرگی سردی بر مزاج است که موجب غلظت خون و دشواری ورود آن به مویرگ‌های سطحی تنگ‌شده می‌شود؛ و دلیل دوم، ضعف قلب به سبب کاهش حرارت غریزی در دوران پیری است. ازدیگرسو چون حجامت خون رقیق را خارج‌می‌کند، باعث افزایش غلظت خون و نیز چیرگی خشکی بر مزاج فرد می‌شود. البته منع حجامت پس‌از شصت‌سالگی مطلق نیست، بلکه بستگی به شدت ضرورت درمانی و نیز ضعف و قوت شخص دارد و در صورت نیاز شدید و نیرومندی قوای بدنی فرد، مجاز است.
3. مبتلایان به ضعف جسمی (به‌ویژه ضعف قلب، کبد و معده) و ذهنی
4. بانوان در همۀ روزهای عادت ماهیانه
5. بانوان باردار؛ زنان باردار باید از روش‌های گوناگون پاک‌سازی، مانند فصد و حجامت و اسهال و قی، خودداری‌کنند؛ مگر آنکه ضرورت شدیدی در میان باشد. این ممنوعیت، پیش‌از ماه چهارم و پس‌از ماه هفتم بارداری، شدیدتر است و به‌ویژه در بیست‌روز نخستِ ماه اول بارداری، شدیدترین ممنوعیت را دارد.
6. افراد بسیار سردمزاج یا مبتلا به بیماری‌های مزمن سرد، تر، یا سردوتر
7. افراد خیلی‌چاق با چربی زیاد و خون کم
8. افراد بسیارلاغر و نحیف
9. افرادی که خون‌شان خیلی‌رقیق یا خیلی‌غلیظ باشد
10. کسانی که به حجامت عادت ندارد یا سابقه ضعف و غش با حجامت دارند
11. افراد مبتلا به کم‌خونی، تب، تشنج یا اسپاسم ناشی از خشکی اعضا
12. حجامت‌های متوالی با فواصل کوتاه
13. حجامت در فصول سرد سال