این روزها رژیم‌های ضدچاقی مختلفی رایج‌شده‌اند که توسط متخصصان رژیم‌درمانی تجویز می‌شوند و گاه نیز افراد، به‌طور خودسر و بدون آگاهی از قواعد، فواید و همچنین احتیاط‌ها و هشدارهای لازم، از آنها استفادهمیکنند.به همین‌خاطر تصمیم‌گرفتیم چند رژیم شایع را کوتاه معرفی‌کرده و موارد احتیاطی لازم را گوشزدکنیم. یادآوری‌می‌گردد که هیچ‌یک از این رژیم‌ها به‌طورکامل تأیید یا رد نشده و تاکنون مقالات مختلفی در فواید و مضرات آنها منتشرشده؛ پس معرفی آنها تنها جهت آشنایی بوده، نشانه تأیید قطعی آنها نیست.با یاداشت دکتر رضایی پور در مورد رژیم های لاغری رایج در دنیا همراه باشید...
این رژیم، بر اساس نام ابداع‌کننده آن، رابرت اتکینز، نام‌گذاری‌شده و پایه آن، محدودیت کربوهیدرات روزانه و تأکید بر مصرف پروتئین و چربی همراه با ویتامین‌ها و املاح معدنی بهصورت مکمل است. رژیم Atkins از محبوب‌ترین رژیم‌ها در آمریکاست.
در این رژیم، برای پیشگیری از کم‌آبی و یبوست، به مصرف آب کافی توصیه زیادی میشود. همچنین بر مصرف روزانه مولتی‌ویتامین و ورزش منظم، تأکید شده‌است. رژیم دکتر اتکینز چهار مرحله دارد:
1.مرحله القا:
در این مرحله، افرادی که کربوهیدرات مصرفی خود را کاملاً قطع‌می‌‌کنند، کاهش‌وزن جهشی را تجربه‌می‌کنند. در آغاز این مرحله، فرد احساس شادابی و نشاط زیادی می‌کند، چون مصرف کربوهیدرات‌ها، موجب نوسان سطح قند خون و درنتیجه خستگی می‌گردد.
مرحله القایی، مهم‌ترین مرحله رژیم اتکینز است که طی آن، به فرد اجازه داده‌می‌شود تنها ۲۰ گرم کربوهیدرات در روز مصرف‌کند. این مقدار، معادل ۳ فنجان سبزیجات سالادی و دیگر سبزیجات غیرنشاسته‌ای است. مصرف سبزیجات نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی و ذرت، در این مرحله ممنوع است. همچنین فرد مجاز است مقادیر دلخواه پروتئین، شامل انواع گوشت‌ها، ماهی، مرغ و تخم‌مرغ مصرف‌کند. چربی‌های سالم مانند روغن‌های گیاهی و مغزها قسمت عمده مواد غذایی این مرحله هستند ولی مواد غذایی پرچرب مانند مایونز، خامه و کره نباید زیاد مصرف‌شوند. در طول دوره القا، کاهش وزن به‌خوبی محسوس است. این مرحله باید حداقل دوهفته طول‌بکشد.
2. مرحله تداوم:
در این مرحله، به‌تدریج غذاهای حاوی کربوهیدرات و غنی از مواد مغذی به رژیم افزوده‌می‌شوند؛ ولی هنوز بخش اصلی کالری رژیم، از پروتئین و چربی تشکیل‌شده‌است. بیشتر کربوهیدرات رژیم هم از سبزیجات و میوه‌هایی تأمین‌می‌شود که کربوهیدرات کمتر و مواد مغذی و فیبر بیشتر دارند. هدف از اجرای این مرحله، ادامه سوختن چربی‌ها و درعین‌حال حفظ اشتها و کنترل هوس فرد است. طی این مرحله، فرد همچنان آرام‌آرام وزن کم‌می‌کند. در صورت ادامه کاهش‌وزن، هرهفته حدود ۵گرم کربوهیدرات به رژیم فرد افزوده‌می‌شود. هرچه فرد تمرینات بدنی بیشتری داشته‌باشد، کربوهیدرات بیشتری نیز می‌تواند مصرف‌کند.
3. مرحله پیش‌نگهداری:
در مرحله سوم، باید وزن به‌دست‌آمده در همان‌حد حفظ‌شده و عادات درست تغذیه‌ای در فرد ایجادشود. در این مرحله فرد می‌تواند هفته‌ای ۱۰گرم کربوهیدارت (شامل سبزیجات، حبوبات و میوه‌ها) به رژیم روزانه خود بیفزاید. هدف این است که فرد، هفته‌ای ۰.۵کیلو وزن کم‌کند و وقتی به وزن ایده‌آل خود رسید، رژیم را یک ماه دیگر هم ادامه‌دهد، و سپس، رژیم را طوری ادامه‌دهد که جزئی از سبک زندگی او شود.
4. نگهداری وزن برای طول عمر:
وقتی که فرد به وزن ایده‌آل رسید، آخرین مرحله رژیم اتکینز آغازمی‌شود. باوجودی‌که فرد مجاز است براساس سن، جنس و سطح فعالیت بدنی خود، روزانه ۹۰-۱۲۰ گرم کربوهیدرات مصرف‌کند، نگهداری وزن درحالتی‌که مقدار کربوهیدرات مصرفی به اندازه مرحله ۳ باشد، راحت‌تر است. نکته بسیارمهم این است که کاهش وزن نباید هیچ‌وقت بیشتر از ۲.۵-۱.۵کیلو درماه باشد.
محدودیت‌ها و هشدارها:
مقدار متوسط کربوهیدرات دریافتی در رژیم اتکینز، خیلی‌کمتر از متوسط کربوهیدراتی است که در دیگر رژیم‌ها تجویز میشود. پژوهش‌ها نشان‌داده‌اند باوجودی‌که افراد در این رژیم، خوب وزن کم‌می‌‌کنند اما این کاهش‌وزن را نمی‌توانند برای مدت طولانی حفظ‌کنند چون تغییر در سبک زندگی نمی‌تواند در تمام طول عمر انجام‌شود.
مهم‌تر از آن، افراد رژیم‌گیرنده عمدتاً از سوزن‌سوزن‌شدن ماهیچه‌ها، اسهال و ضعف عمومی شکایت دارند. دیگر عوارض عبارتنداز: یبوست، بوی بد دهان، سردرد و خستگی.
در کنار عوارض جانبی و دیگر ملاحظات این رژیم، به گفته انجمن رژیم‌شناسان آمریکا، در هر رژیمی که یک گروه غذایی حذف‌می‌شود، عوارض خطرناکی نیز ممکن است برای افراد ایجادشود. یکی از این مشکلات کتواسیدوز است. این حالت زمانی به‌وجودمی‌آید که محصولات جانبی تجزیه چربی‌ها تولید میشود، چون بدن مقادیر کافی گلوکز دردسترس ندارد. این حالت بسیار خطرناک است و می‌تواند موجب آسیب به سلول‌ها و حتی مرگ شود. بنابرین فرد رژیم‌گیرنده باید زیرنظر متخصص خود، از نظر کتواسیدوز و سطح کتون خون و ادرار بررسی شود.
ازسوی‌دیگر مصرف مقادیر زیاد چربی اشباع، می‌تواند منجر به افزایش سطح کلسترول خون و به دنبال آن، بیماری قلبی گردد. البته این حالت لزوماً همیشه رخ‌نمی‌دهد.
عبارت مخفف DASH به معنای «راهکارهای رژیمی برای توقف فشارخون» است چون نخستین‌بار در پژوهشی با همین‌هدف به‌کارگرفته‌شد. این رژیم ۲۰۰۰ کیلوکالری انرژی دارد و دارای مشخصات زیر است:
چربی کل: ۲۷درصد کالری کل، چربی‌های اشباع: ۶درصد کالری کل، پروتئین: ۱۸درصد کالری کل، کربوهیدرات: ۵۵ درصد کالری کل، کلسترول: ۱۵۰ میلی‌گرم، سدیم: ۲۳۰۰ میلی‌گرم، پتاسیم: ۴۷۰۰ میلی‌گرم، کلسیم: ۱۲۵۰ میلی‌گرم، منیزیم: ۵۰۰ میلی‌گرم، فیبر: ۳۰ میلی‌گرم
در عمل، برای دست‌یابی به موارد بالا باید بر اساس جدول زیر عملکرد:
| گروه غذایی | تعداد واحد در روز | اندازه هر واحد |
|---|---|---|
| غلات کامل | 6-8 | یک برش نان 30گرم غلات صبحانه خشک نصف لیوان برنج پخته و ماکارونی |
| سبزیجات | 4-5 | یک لیوان سبزیجات برگی خام، نصف لیوان سبزیجات پخته و خردشده |
| میوه‌ها | 4-5 | یک میوه متوسط یک‌چهارم لیوان میوه خشک نصف لیوان آب میوه |
| گوشت‌های لُخم، ماکیان، ماهی | 2 واحد یا کمتر | 30گرم گوشت پخته، ماکیان و ماهی یک عدد تخم‌مرغ |
| مغزها، دانه‌ها و حبوبات | 4-5 | نصف لیوان حبوبات پخته 2 قاشق غذاخوری از دانه‌ها 45گرم از مغزها |
| چربی‌ها و روغن‌ها | 2-3 | یک قاشق غذاخوری روغن گیاهی 2 قاشق غذاخوری سس سالاد |
محدودیت‌ها و موارد احتیاط:
افزودن غذاهای پرفیبر به رژیم غذایی، باید به‌تدریج صورت‌گیرد چون ممکن است عوارضی چون تولید گاز، نفخ معده و اسهال ایجادکند.
مایعات نیز باید کم‌کم افزوده‌شوند چون فیبرها آب را به دستگاه گوارش می‌کشند و رژیم پرفیبر بدون مصرف مایعات کافی، می‌تواند یبوست ایجادکند.
رژیم DASH باعث افزایش مقدار پتاسیم دریافتی میشود. در افراد سالمی که عملکرد کلیه‌ها طبیعی است، دریافت پتاسیم بیشتر از طریق غذاها خطری برای فرد ایجادنمی‌کند چراکه پتاسیم اضافی از طریق ادرار دفع‌می‌شود؛ ولی در افرادی که دفع پتاسیم از کلیه‌ها مختل‌شده (مانند نارسایی کلیوی یا نارسایی قلبی)، احتمال عوارض افزایش سطح پتاسیم خون زیاد است و حتماً باید زیرنظر متخصص انجام‌شود.
برطبق کتیبه‌های باستانی کشف‌شده، انسان‌های ماقبل‌تاریخ، یک‌سوم کالری روزانه خود را از فرآورده‌های حیوانی تأمین‌می‌کرده‌اند. ویژگی‌های دستگاه گوارش انسان نیز نشانگر آن است که انسان، همه‌چیزخوار است یعنی می‌تواند مواد غذایی حیوانی و گیاهی را خورده و هضم‌کند. طول روده انسان، کوتاه‌‌تر از حیوانات گیاه‌خوار است و معده انسان مانند معده گوشتخواران قادر به ترشح پپسین (آنزیم لازم برای هضم مواد غذایی حیوانی) است. دهان انسان نیز، هم دندان‌هایی برای پاره‌کردن گوشت دارد و هم دندان‌هایی با سطح صاف برای جویدن محصولات گیاهی. این شواهد نشان‌می‌دهند که انسان می‌تواند و باید از فرآورده‌های حیوانی برای تغذیه سالم خود استفاده‌کند.در سال ۱۹۹۲، وزارت کشاورزی آمریکا و «راهنمای غذایی برای سالم‌خوردن کانادا»، برای نخستین‌بار بیش‌خواری را به‌عنوان یک مشکل سلامتی موردتوجه قراردادند و به اهمیت غذای گیاهی در رژیم غذایی تأکیدکردند ولی هنوز هم رژیم‌های حذف محصولات حیوانی (به‌عنوان سبک تغذیه و زندگی و نه رژیم‌های کوتاه‌مدت درمانی)، پشتوانه علمی قوی‌ای ندارند.
در اینجا به انواع رژیم‌های گیاه‌خواری اشاره‌ای خلاصه می‌کنیم:
Vegans:
گاهی گیاه‌خوارانِ صرف نیز نامیده‌می‌شوند و افرادی هستند که همه محصولات حیوانی را از رژیم غذایی خود حذف‌می‌‌کنند و از محصولات حیوانی، حتی در پوشاک، لوازم آرایشی و بهداشتی و لوازم تزئینی استفاده‌نمی‌کنند. این افراد از خز، چرم، ابریشم یا پشم، در بین جواهرات از مروارید و صدف، غذاهای با منشاء عسل، آب‌پنیر با مایه پنیر و ژلاتین یا محصولات آرایشی و بهداشتی که روی حیوانات آزمایش‌شده، استفاده‌نمی‌کنند و از باغ‌وحش و سیرک نیز انتقاد‌می‌کند.
Ovo-Lacto Vegetarians:
گیاه‌خوارانی که از تخم‌مرغ، شیر و محصولات لبنی استفادهمیکنند با این توجیه که این محصولات با کشتن حیوانات به‌دست‌نمی‌آیند.
Ovo-vegetarians:
گیاه‌خوارانی که شیر و فراورده‌های آن را نمی‌خورند ولی تخم‌مرغ میخورند.
Semi-vegetarians:
افرادی که گوشت مرغ و ماهی میخورند ولی می‌خواهند مصرف گوشت حیوانات را کم‌کنند.
Fruitarian:
گیاه‌خوارانی که فقط میوه‌هایی که بدون آسیب‌زدن به زمین می‌توان آنها را تولیدکرد، مصرف‌می‌‌کنند.
Flexitarian:
افرادی که ترجیح‌شان مصرف محصولات گیاهی است ولی در موارد استثنایی گوشت هم میخورند.
الگوی غذایی گیاه‌خواران با هم تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای دارد و به‌همین‌خاطر رژیم غذایی واحدی وجود ندارد که بشود آن را «وگان» نام‌نهاد. بیشتر کتاب‌های آشپزی برای این افراد، دارای توصیه‌های غذایی شامل نیازمندی کالری روزانه، پروتئین، کلسیم، محتوای ویتامینی غذاهای مختلف و یک رژیم نمونه است تا نشان‌دهد که رژیم غذایی حتماً لازم نیست رژیم وگان، یک رژیم تک‌بعدی و بی‌رنگ و بی‌مزه باشد.
پیش‌از شروع رژیم مشورت با یک متخصص تغذیه ضروری است. علت این امر، نیاز به مهارت در تنظیم این رژیم و تفاوت‌های فردی از لحاظ قد و وزن، ژنتیک، گرایش‌های غذایی، سطح فعالیت، مکان اجتماعی زندگی و احتمال وجود مشکلات سلامتی و بیماری‌ها در افراد است. متخصص تغذیه می‌تواند در تنظیم‌کردن رژیم غذایی که هم فرد احساس لذت داشته‌باشد و هم از لحاظ تغذیه کفایت لازم را داشته‌باشد، کمک‌کند.
مزایا:
رژیم وگان مانند دیگر رژیم‌های گیاه‌خواری، کمتر سخت‌گیرانه است. فشارخون کمتر، بیماری‌های قلبی- عروقی کمتر، سطح کلسترول خون پایین‌تر، سرطان کولون و پروستات کمتر، از مزایای رژیم گیاه‌خواری است. بیشتر افراد با این رژیم، به‌ویژه در چند ماه نخست، به‌خوبی وزن کم‌می‌‌کنند. بیشتر گیاه‌خواران، نسبت‌به افراد گوشت‌خوار، شاخص توده بدنی یا BMI کمتری دارند.
موارد احتیاط:
قدیمی‌ترین نگرانی درخصوص رژیم وگان، خطر کمبود مواد مغذی به‌ویژه پروتئین، مواد معدنی مانند آهن، کلسیم و روی، و ویتامین‌ها مانند ویتامین D، ریبوفلاوین 2B، ۱۲B و A است. همچنین ممکن‌است اسیدهای چرب ضروری مانند امگا۳ هم دچار کمبود شوند.
شاید برای شما جالب باشد:
تدابیر تندرستی سالمندان به روش طب سنتی ایرانی(افزایش قوا+سبک زندگی سالم)
رژیم مدیترانه‌ای را بهتر است مدل تغذیه یا الگوی مصرف غذا بنامیم. در دنیا بیش‌از یک نوع رژیم مدیترانه‌ای وجود دارد، که دلیل آن هم به‌خاطر نوع غذاهای سنتی و الگوهای غذایی کشورهای حاشیه دریای مدیترانه است. فرانچشکو ویزیولی ، واژه رژیم مدیترانه‌ای را به شکل جمع به‌کاربرده تا نشان‌دهد مردم ساکن نواحی مدیترانه‌ای، فرهنگ‌ها، شرایط اقتصادی و سطح سواد متفاوت دارند و همه این عوامل بر عادات تغذیه و سلامت آنها تأثیرمی‌گذارد. به‌عنوان‌نمونه استفاده از الکل در مغرب (ناحیه شمال غربی آفریقا)، خیلی‌کم است چون بیشتر ساکنان این منطقه مسلمان هستند و همچنین استفاده از غلّات در رژیم آنها نسبت به دیگر کشورهای مدیترانه بیشتر است.
خاستگاه الگوی غذایی کشورهای حاشیه مدیترانه به چندین‌هزار سال پیش برمی‌گردد و وصف غذاهای یونان و روم قدیم، هنوز هم در کتاب‌های آشپزی مدیترانه‌ای به‌چشم‌می‌خورد.
به‌طورکلی رژیم‌های مدیترانه‌ای چند خصوصیت اصلی دارند:
نقش رژیم مدیترانه که امروزه در اروپا و آمریکا استفاده‌می‌شود، درواقع پیشگیری از بیماری‌ها بوده و یکی از اثرات ثانویه آن کاهش‌وزن است.
مزایا
نقش پیشگیری‌کننده:بیشتر پژوهش‌های علمی که روی رژیم مدیترانه صورت‌گرفته، بر نقش آن در پیشگیری و کاهش خطر بیماری‌های مختلف تأکید دارد که در اینجا به دو مورد اشاره‌می‌کنیم.
بیماری‌های قلبی- عروقی: رژیم مدیترانه‌ای در دهه ۱۹۸۰ خیلی رایج شد. علت آن هم ارتباط این رژیم با کاهش خطر بیماری‌ها و حملات قلبی بود که به‌طورویژه پس‌از انتشار نتایج تحقیق «هفت کشور» بیشتر جلوه پیداکرد. به‌نظرمی‌رسید رژیم مدیترانه‌ای، افراد را دربرابر بیماری‌های قلبی- عروقی محافظت‌می‌کند که گمان‌می‌رفت به‌خطر میزان بالای اسیدهای چرب امگا۳ و چربی‌های تک‌غیراشباع (MUFA)، به‌ویژه روغن زیتون در این رژیم غذایی باشد.
بیماری آلزایمر: در یکی از مقالات منتشرشده در سال ۲۰۰۶ در مجله عصب‌شناسی گزارش‌شده که از افراد بالای ۷۶سال استفاده‌کننده از رژیم مدیترانه‌ای، دوهزار نفر کمتر به آلزایمر مبتلا شده‌بودند. بااین‌همه باید تحقیقات بیشتری انجام‌شود تا تأثیر عوامل دیگر هم معلوم‌شود.
کاهش‌وزن: در بعضی از پژوهش‌های انجام‌شده در کشورهای مدیترانه‌ای (به‌ویژه ایتالیا و اسپانیا) مشخص‌شده که رژیم مدیترانه‌ای سنتی، ارتباط نزدیکی با وزن و توده بدنی کمتر دارد. باوجودی‌که تحقیقات کمتری درخصوص تأثیر رژیم مدیترانه‌ای بر کاهش‌وزن انجام‌شده، اما در سال ۲۰۰۷، یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه هاروارد گزارش‌داد که سبک رژیم مدیترانه‌ای، یکی از روش‌های مطلوب کنترل وزن برای بیشتر افراد است. دلیل اصلی این تأثیر، تنوع غذاهای لذت‌بخش رژیم است که باعث میشود فرد برای مدت طولانی بتواند احساس راحتی کند و آن را برای تمام طول‌عمر ادامه‌دهد.
موارد احتیاط
افرادی که قصد دارند تغییرات عمده در الگوی غذایی خود ایجادکنند، باید نخست این مسأله را با متخصص تغذیه خود درمیان‌بگذارند. علاوه‌برآن افرادی که از داروهای مهارکننده مونوآمین‌اکسیداز (MAOIs) برای درمان افسردگی استفادهمیکنند، باید زیرنظر پزشک باشند چون این داروها مثلاً با «تیرامین» موجود در پنیرهای قدیمی تداخل دارند که باعث افزایش ناگهانی فشار خون میشود.
افرادی که از رژیم مدیترانه‌ای برای کاهش‌وزن استفادهمیکنند، باید مقدار روغن زیتون مصرفی و پنیر و ماست را کنترل‌کنند چراکه این غذاها سرشار از کالری هستند. این اشخاص باید پنیر و ماست کم‌چرب بیشتری مصرف‌کنند.
ازآنجاکه زیتون در رژیم مدیترانه‌ای به‌مقدارزیاد مصرف‌می‌شود، باید از سلامت روغن مصرفی اطمینان‌حاصل‌کرد، زیرا در اروپا و آفریقای شمالی دیده‌شده که روغن زیتون به سم‌های تولیدشده توسط کپک‌ها و قارچ‌های زیتون، آلوده است. همچنین آفلاتوکسین موجود در روغن، یکی از موارد سرطان‌زای قوی است که در بروز سرطان کبد تأثیر زیادی دارد.
شاید برای شما جالب باشد:
درمان چاقی از دیدگاه طب ایرانی و تغذیه[انواع چاقی+علل]
رژیم کتوژنیک، درمانی است و برای بهبود کنترل تشنّج، درمان برخی اختلالات متابولیک نادر، و کندکردن پیشرفت بیماری‌هایی چون ALS پیشنهاد میشود.
حتی در بیماران خاص، رژیم کتوژنیک باید با نظارت دقیق پزشک متخصص مجرب اجراشود، چون درست‌است که این رژیم، نسبت به داروهای صرع طبیعی‌تر است، ولی بازهم باعث‌می‌شود بدن، برای تأمین انرژی موردنیاز خود از راه‌های غیرطبیعی، زیرفشار قراربگیرد.
در زمان باستان در پژوهش‌هایی به این نتیجه رسیده‌بودند که گرسنگی‌های طولانی برای افراد مبتلابه صرع، نتایج خوبی به‌دنبال‌داشته و در مرکز صرع کودکان جان هاپکینز، از این برنامه غذایی با عنوان رژیم کتوژنیک، به‌ویژه برای کودکان، استفاده‌می‌شد ولی برخی کودکان به‌علت عدم‌تأثیر و برخی دیگر به‌علت عوارض جانبی این رژیم، آن را پیش‌از ۲-۶ ماه ترک‌می‌کردند.
مهم‌ترین مورد احتیاطی که لازم است همه درباره رژیم کتوژنیک بدانند، این است که این رژیم، یک «رژیم درمانی جدی» است و نباید از آن خودسرانه استفاده‌کرد.
از فواید رژیم کتوژنیک، می‌توان به این موارد اشاره‌کرد:
از عوارض رژیم کتوژنیک (به‌ویژه رژیم چهاربه‌یک) که توسط افراد استفاده‌کننده گزارش‌شده، می‌توان به موارد زیر اشاره‌کرد:
در دنیای متنوع امروز، با سبک زندگی امروزی و همچنین تنوع رژیم‌های چاقی و لاغری، گنجاندن ترکیب میوه‌ها با لبنیات به‌ویژه شیر یا برخی میوه‌ها بهصورت آبمیوه بسیار رایج است. جالب‌است بدانید که از دیدگاه طب ایرانی، خوردن شیر بهصورت ترکیب با یک‌سری مواد خوراکی، نه‌تنها فایده ندارد، بلکه برای بدن و به‌ویژه دستگاه گوارش زیان دارد. درعین‌حال مخلوط شیر با برخی مواد خوراکی (مانند عسل یا شیره انگور) مفید است و می‌توان به‌راحتی از این ترکیبات خوش‌مزه استفاده‌کرد.
یک نکته خیلی‌مهم در رژیم‌های کاهش وزن، این است که کاهش وزن، باید تدریجی باشد؛ چون وقتی ناگهان و با سرعت زیاد وزن کم‌می‌کنید، دچار آسیب می‌شوید.
حداکثر کاهش وزن مجاز، حدود ۲.۵ تا ۳ کیلو در ماه است. اگر وزن بیش‌از این کم‌کنید، ممکن است دچار مشکلات گوارشی، کبدی، قلبی و ریوی بشوید یا بعدها ضعف‌های سرشتی یا ریزش مو پیداکنید. پس لطفاً به افرادی که به شما این بشارت را می‌دهند که به شما کمک‌می‌‌کنند که ۱۰، ۲۰ یا ۳۰ کیلو درعرض یکی‌دو ماه کم‌کنید، اعتمادنکنید. کاهش وزن و تغییر هرگونه عادت بدی، باید تدریجی باشد.
منبع: کتاب چاقی و اصول درمان آن؛ نویسندگان: دکتر ناصر رضایی‌پور، زهرا قاضی‌مرادی ؛ انتشارات ترنجان
آشنایی با ویژگی‌های چند رژیم رایج
![رژیم‌های لاغری رایج در دنیا [انواع+اشتباهات رایج+جدول غذایی]](/Data/Content/ImagesThumb/5732.jpg)
![زمستان و توصیه های طب سنتی[تدابیر+توصیه ها+غذاهای مناسب]](/Data/Content/ImagesThumb/5730.jpg)
